Op de eerste dag van de lente in 2018 gaven wij de allereerste TeamTraining Communicatie is Alles. Eenentwintig maart was niet alleen buiten de klaslokalen een zonnige dag. Ook in het klaslokaal van Groep 5 van ’t Bolwerk heerste een zonnige sfeer die leidde tot een zeer geslaagde primeur. 

Eveline en ik hadden op weg naar Leiderdorp een behoorlijke dosis “gezonde spanning”. Want na de succesvolle pilot van het lesprogramma voor de leerlingen van Groep 8, gingen we nu met vijftien volwassenen aan de slag. En dat is toch weer helemaal anders. Maar voordat we verder gaan eerst een vraag die je jezelf misschien stelt.

Waarom eigenlijk een teamtraining Communicatie is Alles?

Focus is belangrijk dus waarom nog een product maken als het lesprogramma al zoveel werk is? Nou, dat zit zo. Eén van de eerste gesprekken die ik buiten m’n “inner circle” voerde was met Henk Lardee. Hij kan met veel passie vertellen over het onderwijsvak en heeft een heldere en stevige visie leerde ik al snel.

Hij vond het initiatief om leerlingen de basisvaardigheden van persoonlijke communicatie bij te brengen heel goed. Maar, voegde hij eraan toe, als je het die kids gaat leren, moet je ook aan de slag met de leerkrachten. Want binnen elk schoolteam zijn er problemen die je heel goed kunt oplossen met betere communicatie. Sterker nog een groot deel van de werkdruk die leerkrachten ervaren, komt misschien wel door gebrekkige communicatie.

Dat idee liet me niet meer los. Henk had gelijk, Communicatie is Alles moest een breder programma worden. Extra werk, maar het maakt het belang van het lesprogramma alleen maar groter. Want wat nu als we met dezelfde inhoud inderdaad ook leerkrachten zouden kunnen helpen. Wat zou dat kunnen betekenen voor een school? Zou het team inderdaad beter gaan draaien? Zou het de werkdruk verlagen?

In het eerste kwartaal van 2018 hebben we hard gewerkt om een teamtraining te maken dat we, wederom als pilot, op ’t Bolwerk zouden geven. 21 maart was de eerste studiedag die vrij was en die werd vastgezet. Altijd lekker om een dealine te hebben!

Structuur van TeamTraining Communicatie is Alles

Het lesprogramma voor de leerlingen vormde uiteraard de basis voor wat we met de leekrachten wilden doen. Maar veertien lessen in één studiedag stoppen zou een beetje veel zijn. Comprimeren dus. De teamtraining heeft het volgende doel:

Leerkrachten en docenten (weer) bewust maken van de kracht van persoonlijke communicatie en handvatten geven om de werkdruk te verlagen.

De inhoud van het lesprogramma is voor volwassenen relatief eenvoudig (alhoewel er toch veel aha-momentjes waren;-). Maar wat niet eenvoudig is, is om voortdurend bewust te zijn hoe belangrijk communciatie is bij alles wat je doet. Doel 1 is dus zorgen dat dat bewustzijn terugkomt.

Doel 2 is om handvatten te ontwikkelen waarmee leerkrachten de werkdruk kunnen verlagen. Handvatten die hun basis vinden in betere communicatie uiteraard. Om deze doelstellingen te bereiken heb ik onderstaande structuur ontwikkeld.

Alle hoofdstukken van het boek zijn ingedeeld in een blok hierboven. Zo is het hoofdstuk over de kracht van woorden, onderdeel van het blok “Emotie”.

Ritme van de teamtraining

Wat heel belangrijk is in een training, is ritme. Te lang luisteren naar een persoon en mensen vallen in slaap. Te kort en het wordt onrustig. Ik denk dat we met deze teamtraining het juiste ritme te pakken hebben.

Elk blok bestaat steeds uit de volgende drie onderdelen:

• Brain Dump
• Theorie Communicatie is Alles
• Brain storm

De output uit de Braindump en de Brainstorm plakten we, als Post-ITs, op vier vellen aan de muur.

Dit wordt vervolgens de input voor een document met aanbevelingen waarmee het team aan de slag kan. Maar dan de belangrijke vraag: hoe ging het?

Reacties van het team ’t Bolwerk

Wij kunnen zoveel zeggen maar het draait natuurlijk altijd om de klant. Dus die laten we graag aan het woord.

Het team bestaat uit vijftien enthousiaste en bevlogen leerkrachten. Mensen met een hart voor het onderwijsvak en liefde voor de leerlingen. Zoals je op veel scholen ziet, zijn het zeer empatische mensen.

Hieronder wat reacties:

“Een communicatiecursus in pocket formaat. We hebben deze dag enorm gewaardeerd.  Vooral zelf in actie komen was fijn. Zo krijg je meer grip op je eigen ontwikkeling.”

“Mij heeft het stof tot nadenken gegeven om de manier van contact tussen ouders en leerkrachten vast te leggen. Zodat het voor alle partijen duidelijk is hoe je communiceert over iets. Denk dat het op deze manier werkdrukverlagend is en veel ruis uit de communicatie haalt.”

“Wij vonden de communicatietraining prettig, er heerste een ongedwongen sfeer. Ieder kon zich vrij voelen om te spreken. Rustige presentatie en sprekende voorbeelden.”

En dat is natuurlijk waar je het allemaal voor doet en waarop je hoopt.

Hier stopt de TeamTraining niet

Een groot nadeel van veel trainingen en workshops is dat iedereen enthousiast is, maar vervolgens toch door de waan van de dag wordt opgeslokt. Dat wilden we anders doen.

Onderdeel van de TeamTraining is een document op basis van de BrainDumps en BrainStorms. Op basis van die input pakken wij drie of vier belangrijke punten eruit en voorzien die van de handvatten om ze op te lossen.

Met dit document kan het team aan de slag in het teamoverleg. Ze bepalen hoe ze met bepaalde uitdagingen rondom communicatie om willen gaan. Daarbij gaat het vaak om een verandering in gedrag of een nieuw proces om de communicatie soepeler te laten verlopen.

Na een periode van 12 weken komen Eveline en ik weer langs om te evalueren. Welke uitdagingen heeft het team opgepakt? Wie hebben er aan de oplossing voor die uitdagingen gewerkt? Hoe ging dat? Hoe zou Communicatie is Alles verder nog kunnen helpen? Zijn er al uitdagingen opgelost? Op basis daarvan bepalen we eventuele vervolgacties.

Mocht je na dit verhaal denken: “Zo’n teamtraining, dat lijkt me wel wat!”, bel dan even met Paul Neuteboom op 06 4397 5972 of stuur een e-mail aan paul@communicatieisalles.nl.