Hoe m’n beste idee tot leven kwam

Oké, het is zover. Na een jaar lang werken aan het beste idee wat ik ooit heb gehad, is het nu tijd om uit de kast te komen. En alhoewel ik er heel veel tijd in heb gestoken, en anderen met mij, is het maar de vraag of het gaat lukken. Maar het idee moet slagen, het is te belangrijk om te falen. 

Je vraagt je natuurlijk af, waar heeft ‘ie het over? Wat is dat idee? Ik neem je even mee naar het jaar 2007. Ik zat met m’n dochters aan tafel en legde iets uit over communiceren. Iets simpels als, ik luister naar jou en dan luister jij naar mij. Toen de kids later die avond op bed lagen, kreeg ik m’n beste idee tot nu toe.

Ik bedacht me die avond dat het toch bovengemiddeld vreemd is dat er op de basisschool geen lessen zijn over persoonlijke communicatie. Terwijl goede persoonlijke communicatie een voorwaarde is voor een gelukkig en succesvol leven.

Want wat is belangrijker in het dagelijks leven? De exacte datum van de slag bij Waterloo of, snappen dat goed luisteren een wereld van verschil maakt in je communicatie? Ik denk het laatste. Want menig relatie houdt stand door goede communicatie. En goed samenwerken binnen een team kan ook niet zonder logische dialogen of stevige discussies. Maar waar leer je dat? In ieder geval niet op de basisschool.

Aan de slag of toch niet
Ik had een aantal keuzes. Niets doen en m’n ideeën voor mijzelf houden. Het ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschappen bellen en het idee voorleggen. Of, zelf een lesprogramma schrijven voor het primair onderwijs. Ik besloot het laatste te doen.

Dat ging alleen niet zo heel erg vlot. Ik was net drie jaar aan boord bij Blinker (nu Spotler). Dat bedrijf groeide als kool en dus bleef er niet genoeg tijd over om het lesprogramma te ontwikkelen. Wel begon ik aan een document met de naam “Communicatie is Alles”. Daarin legde ik al m’n ideeën vast.

Fast forward van 2007 naar 2017
Het is januari en ik besluit dat dit het moment is om het programma vorm te geven. Ik maak een plan en werk de inhoud van “Communicatie is Alles” iets verder uit. Met dat document ga ik langs bij een aantal bevriende leerkrachten en directeuren van basisscholen.

M’n belangrijkste twee vragen zijn: 1. Wat vind je van het idee? en 2. Is er al zoiets? Tot m’n vreugde en ook een beetje verbazing vinden ze het een geweldig idee en Nee, er is niet zoiets. Er zijn wel veel programma’s die pesten moeten tegengaan. Maar geen enkele stelt “Persoonlijke Communicatie” centraal. Dit geeft me het vertrouwen om er werkelijk veel tijd te gaan besteden in 2017.

Q1 2017 – Versie I
In het eerste kwartaal werk ik het volledige document uit. Het bevat het waarom, de structuur en inhoud van de lessen en al m’n gedachten om het in de markt te gaan zetten. Een soort braindump dus. Dit document stuur ik eind maart naar dezelfde groep mensen en spreek met ze af. Ze geven me goede feedback maar zeggen vooral dat dit een prima basis is. Ik ga verder met versie II.

Q2 2017 – Versie II
Alle feedback zet me aan het denken over de structuur. Ook wordt me duidelijk dat alleen een boekje maken niet voldoende is voor een lesprogramma. Je hebt een handleiding nodig voor de leerkracht en werkvormen voor tijdens de lessen. Ook besluit ik dat een presentatie voor het Digibord ideaal is om leuke foto’s, tekeningen en video’s te laten zien. De klus wordt alleen maar groter dus.

Met één van de leerkrachten, Eveline Vlasveld, werk ik steeds nauwer samen. Zij geeft les op ’t Bolwerk in Leiderdorp. We krijgen toestemming om een pilot te doen op die school. Dat is super want het geeft een deadline. Vijftien september start het lesprogramma in Groep 8.

Q3 2017 – Versie III
Dat betekent wel dat de derde versie helemaal klaar moest zijn. Het idee in inmiddels uitgegroeid van een simpel boekje met wat handig tips over persoonlijke communicatie tot:

• Het boek Communicatie is Alles
• Het oefenboekje met de werkvormen voor de leerlingen
• Een handleiding voor de leerkracht
• Een presentatie voor het Digibord met notities voor de leerkracht
• E-mailcommunicatie om de ouders te betrekken

En al die middelen moeten klaar voor de pilot. Maar hoe groot een project ook is, als je eenmaal begint, is elke stap er eentje naar je einddoel. Eén van die stappen waren leuke tekeningen voor in het boek. Dus zat ik in Florence met m’n laptop de tekeningen te beschrijven voor Wilma Fransen die de illustraties heeft gemaakt.

Ook de werkvormen waren een klus om te bedenken en uit te werken. Gelukkig kreeg ik ook daar hulp van Eveline en een niewe ster, Fleur Vooijs, tweedejaars PABO-student met een gezonde drang naar perfectie. Toen ook Mirjam van der Loo aanhaakte voor de redactie, wist ik dat het zou gaan lukken.

Een boek?
Dan is daar het mooie moment dat je een doos toegestuurd krijgt met boeken. Honderd stuks van de eerste druk van Communicatie is Alles. Ineens ben je een schrijver. Een schrijver van een lesmethode om kinderen de basisvaardigheden van persoonlijke communicatie te leren en ze zo stevig(er) in de wereld te zetten.

[Voordat de wereld over me heen valt, het shirt van Ajax wordt vervangen (sorry Ajax fans). De nieuwe club wordt Cletz United. Ook worden de karakters een betere afspiegeling van onze multiculturele samenleving]

Oké, vraagt je misschien af waarom een boek, scholen gaan toch over op digitaal? De belangrijkste reden voor een boek is de olievlekwerking die ik graag wil veroorzaken. De leerlingen nemen het boek mee naar huis. Daar ligt het op tafel en is toegankelijk geschreven. Niet alleen voor de leerlingen maar ook voor de ouders.

Door middel van een e-mail na de les vragen we de ouders om het hoofdstuk samen met hun kind te lezen. Zo bereikt het lesprogramma niet alleen de kinderen maar ook de ouders. Misschien zelfs wel een opa of oma.

De eerste les is met trillende handjes
Je kunt maar zenuwachtig zijn:-). Man, wat een stress is het toch als je iets voor de eerste keer doet. De hamvraag voor de pilot is vooral of de stof goed is afgestemd op de leerlingen? De eerste les zullen we dat niet kunnen beoordelen maar toch geeft het een indicatie.

Eveline en ik hebben een duidelijke verdeling gemaakt voor de lessen. Eveline geeft de lessen en ik zit achterin de klas met m’n laptop om aantekeningen te maken. Eventueel kan ik iets aanvullen.

De eerste les is een succes. Je weet niet half hoe leuk het is om kinderen aan de slag te zien gaan met jouw gedachtengoed. Die eerste les legt uit Waarom Persoonlijke Communicatie zo belangrijk is. Het is hartverwarmend om te horen waar de leerlingen gelukkig van worden, “Als m’n ouders met elkaar knuffelen”, of “Als iedereen het goed heeft”.

De eerste les is in ieder geval goed afgestemd op de leerlingen. De kop is eraf.

Evaluatie
Na elke les evalueren we. Passen de presentatie aan, de slide notities, de handleiding en kijken waar het boek beter kan. Al die informatie is input voor de tweede druk van het lesprogramma. Dat komt uit begin maart.

De laatste les was 6 februari 2018. De feedback is nog steeds zeer positief. Zowel de leerkracht als de leerlingen vinden de lessen heel leuk. De hamvraag is daarmee beantwoord, de lessen zijn prima afgestemd op de leerlingen. De ouders zijn ook enthousiast en vinden dat het programma op meer scholen gegeven zou moeten worden.

“De lessen vinden we onwijs waardevol, leuke onderwerpen waar ons hele gezin baat bij heeft, echt top!”

“Ook voor veel volwassenen inderdaad geen overbodige informatie ;). Ik vind het in een prettige stijl geschreven, met duidelijke, relevante voorbeelden.”

Grootste compliment tot nu toe: Pilotschool ’t Bolwerk heeft het lesprogramma aangeschaft voor de nieuwe Groep 8 van komend jaar.

Een nieuwe organisatie

De pilot geeft het vertrouwen om een nieuwe organisatie te starten. De naam wordt, niet geheel toevallig, “Communicatie is Alles”. Het doel, zorgen dat dit lesprogramma bij elke school in Nederland op het curriculum komt te staan. Eveline is zo enthousiast dat ze aan boord komt.

Het doel van Communicatie is Alles is om lesprogramma’s te ontwikkelen voor elke leeftijd. Niet alleen voor Groep 8 maar ook voor Groep 3 en 5. Natuurlijk ook voor het voortgezet onderwijs in al z’n vormen. En als laatste voor het MBO, HBO en WO onderwijs.

Om dat voor elkaar te boksen, moet er nog heel veel gebeuren. Maar ik heb nog wel een paar ideeën hoe we het voor elkaar kunnen krijgen.

Helemaal tot hier gelezen?
Als je helemaal tot hier gelezen hebt, dank je wel! (Waarschijnlijk ben je m’n vader of moeder:-). Ben je dat niet en heb je vragen over het lesprogramma, stuur me gerust een e-mail: paul@communicatieisalles.nl.